Hầu như chúng ta ai cũng đã từng gặp tình trạng bắp chân bị mỏi, đau hoặc tê làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như sinh hoạt hàng ngày. Nguyên nhân gây mỏi bắp chân có thể rất đa dạng, từ những nguyên nhân đơn giản như vận động quá mức, đứng lâu, ngồi sai tư thế, đến những nguyên nhân phức tạp hơn như các bệnh lý về cơ, xương, khớp, tuần hoàn máu, thần kinh hay dinh dưỡng. Sau đây là một số nguyên nhân thường gặp gây mỏi bắp chân và cách làm hết mỏi bắp chân trong từng trường hợp, các bạn cùng theo dõi nhé.
Mục lục
1. Bệnh suy giãn tĩnh mạch
Suy giãn tĩnh mạch là tình trạng các van tĩnh mạch không hoạt động tốt, gây ứ đọng máu ở chân, làm cho các tĩnh mạch bị giãn nở và biến dạng. Bệnh suy tĩnh mạch có thể gây đau, nặng, mỏi, sưng, ngứa, tê, bầm tím, loét ở bắp chân. Nguyên nhân gây bệnh suy tĩnh mạch có thể là do di truyền, tuổi tác, béo phì, mang thai, đứng lâu, ngồi chân chéo, đi giày cao gót thường xuyên, mặc đồ bó sát…
Để cải thiện tình trạng đau bắp chân do suy giãn tĩnh mạch gây ra, bạn có thể sử dụng tất chống giãn tĩnh mạch chân để cải thiện lưu thông máu, tập các môn thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội… bổ sung đầy đủ dưỡng chất, kiểm soát cân nặng, hạn chế đứng lâu, massage chân mỗi ngày, thực hiện các bài tập dành riêng cho người bị suy giãn tĩnh mạch chân…
Trường hợp suy giãn tĩnh mạch nặng, bạn có thể phải sử dụng thuốc và can thiệp y khoa bằng các biện pháp như chích xơ tĩnh mạch, laser tĩnh mạch, bơm keo sinh học…
Đọc thêm: Cách chữa giãn tĩnh mạch chân tại nhà hiệu quả
2. Vận động quá mức
Đây được xem là nguyên nhân phổ biến nhất gây mỏi bắp chân, xảy ra khi bạn vận động với cường độ cao hoặc kéo dài, chẳng hạn như tập luyện thể dục, chạy bộ, leo núi, đạp xe… Khi vận động, các cơ bắp trong chân phải làm việc quá sức, dẫn đến sự tích tụ của axit lactic – một chất gây mỏi cơ. Ngoài ra, vận động quá mức cũng có thể gây tổn thương các sợi cơ, dây chằng, gân, xương và khớp, gây đau và viêm.
Để phòng ngừa và giảm mỏi bắp chân trong trường hợp này, bạn nên tập thể dục đều đặn, không nên vận động quá sức, chọn giày phù hợp, uống đủ nước, ăn đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là protein, canxi, magiê… đồng thời nghỉ ngơi đầy đủ sau khi vận động.
Bị căng cơ
Căng cơ là một trong những nguyên nhân gây đau mỏi bắp chân. Tình trạng này xảy ra khi một phần hoặc toàn bộ các sợi cơ của cơ bắp chân bị rách do vận động đột ngột, không khởi động trước khi tập luyện hoặc do va chạm, ngã, trượt…Các triệu chứng căng cơ bắp chân sẽ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết rách, những cơn đau thường xuất hiện đột ngột, có thể kèm theo sưng, bầm tím, làm giảm khả năng vận động và cảm giác căng cứng cơ.
Để giảm tình trạng đau mỏi bắp chân do căng cơ, bạn nên khởi động trước khi tập luyện, tăng cường độ vận động từ từ, không quá sức, áp dụng biện pháp chăm sóc cơ bắp như xoa bóp, massage, đắp lạnh, băng bó, nâng cao chân và uống thuốc giảm đau, chống viêm theo chỉ định của bác sĩ.
3. Chuột rút
Chuột rút sẽ khiến bạn cảm thấy đau nhói, co thắt ở bắp chân. Tình trạng này có thể xảy ra khi cơ bắp chân bị mất nước và chất điện giải do đổ mồ hôi nhiều, cơ co giãn kém hoặc cơ yếu. Mặc dù chuột rút thường tạm thời nhưng có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu và đau đớn.
Để hạn chế và giảm chuột rút bắp chân, bạn nên uống đủ nước, bổ sung chất điện giải như natri, kali, canxi và magie, tập thể dục đều đặn, đồng thời duỗi thẳng chân và xoa bóp nhẹ nhàng khi bị chuột rút.
4. Bệnh động mạch ngoại biên
Bệnh động mạch ngoại biên gây ra những cơn đau cách hồi động mạch do các động mạch mang máu đến chân bị thu hẹp hoặc bị chặn lại do xơ vữa động mạch, bệnh tim mạch, hút thuốc lá, tiểu đường, cao huyết áp, béo phì… Khi đó, lượng máu lưu thông đến chân bị giảm, gây thiếu oxy và dinh dưỡng cho các mô và cơ bắp, dẫn đến đau bắp chân.
Đau bắp chân do tắc động mạch ngoại biên thường không xảy ra khi bạn nghỉ ngơi mà xảy ra khi bạn đi bộ hoặc vận động. Cơn đau thường xuất hiện ở bắp chân, gót chân, bàn chân hoặc ngón chân, có thể kèm theo sưng, tím, lạnh, tê, mất lông chân và loét chân.
Để phòng ngừa và điều trị bệnh động mạch ngoại biên, bạn cần kiểm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp, đường huyết, cholesterol, cân nặng, ngừng hút thuốc, ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ .
5. Đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa tình trạng xảy ra khi các dây thần kinh từ cột sống đến chân bị chèn ép, kích thích hoặc tổn thương do các nguyên nhân như thoát vị đĩa đệm, hẹp cột sống, viêm khớp, ung thư, bệnh tiểu đường, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer… Khi đó, các dây thần kinh không thể kết nối với phần dưới của chân một cách chính xác, gây đau mỏi bắp chân. Những cơn đau này có thể xảy ra cả khi bạn vận động hoặc nghỉ ngơi, chúng thường xuất hiện ở bắp chân, bàn chân hoặc ngón chân, có thể kèm theo cảm giác tê mỏi, khó chịu.
Để cải thiện tình trạng đau mỏi chân do thần kinh tọa, bạn nên tập thể dục thường xuyên (ưu tiên những bài tập nhẹ nhàng), luôn duy trì tư thế tốt, không hút thuốc lá, giảm cân, tăng cường sức mạch của cột sống…
6. Viêm gân Achilles
Gân Achilles là một dây chằng nối giữa bắp chân và xương gót chân. Khi gân Achilles bị viêm, bạn sẽ cảm thấy đau ở phần sau gót chân và bắp chân, đặc biệt khi vận động. Nguyên nhân gây viêm gân Achilles có thể là do chấn thương, vận động quá mức, giày không phù hợp, bệnh gút, bệnh lý tự miễn…
Tùy vào tình trạng viêm gân mà sẽ có cách điều trị khác nhau, nhẹ thì chỉ cần nghỉ ngơi, chườm lạnh, dùng băng ép… còn nặng hơn thì có thể dùng thuốc, vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật.
7. Bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường là một bệnh lý mạn tính, khiến cơ thể không thể sử dụng hoặc sản xuất insulin một cách hiệu quả, dẫn đến tăng đường huyết. Bệnh tiểu đường có thể gây tổn thương các dây thần kinh và mạch máu ở chân, gây đau, mỏi, tê, bỏng, kim châm, sưng, loét ở bắp chân. Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường có thể là do di truyền, béo phì, lối sống không lành mạnh, stress, nhiễm trùng…
Để cải thiện bệnh tiểu đường, bạn cần phải có chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, kiểm soát cân nặng, tăng cường các hoạt động thể lực, dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, theo dõi lượng đường máu thường xuyên…
8. Bệnh gout (bệnh gút)
Bệnh gút xảy ra do cơ thể tích tụ quá nhiều axit uric khiến chúng kết tinh và lắng đọng ở các khớp, gây viêm, sưng, đỏ, nóng và đau nhức. Bệnh gút thường ảnh hưởng đến khớp ngón chân cái, nhưng cũng có thể gây đau bắp chân. Nguyên nhân gây bệnh gút có thể là do di truyền, ăn uống không hợp lý, uống rượu, bệnh thận, bệnh tim mạch…
Để giảm đau do bệnh gút gây ra, có thể áp dụng một vài cách sau: Uống nhiều nước, chườm đá vùng sưng đau, duy trì chế độ ăn uống cân bằng, giảm căng thẳng, dùng thuốc giảm đau…
9. Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn, khiến hệ thống miễn dịch tấn công các mô khớp, gây viêm, sưng, đau và hư hại các khớp. Bệnh viêm khớp dạng thấp có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào trong cơ thể, bao gồm cả các khớp ở chân, gây đau bắp chân. Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp dạng thấp chưa được biết chắc chắn, nhưng có thể liên quan đến di truyền, nhiễm trùng, môi trường, hormone…
Trên đây là 9 nguyên nhân phổ biến gây đau mỏi bắp chân, có thể là do cách vận động nhưng cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý. Tùy từng trường hợp cũng như mức độ bệnh mà các bạn sẽ áp dụng những cách cải thiện khác nhau. Nếu tình trạng đau bắp chân kéo dài thì bạn cần đi thăm khám ngay để bác sĩ tìm ra nguyên nhân cũng như đưa ra giải pháp điều trị phù hợp.
Ý kiến của bạn