Hội chứng ruột kích thích là một rối loạn chức năng tiêu hóa, đặc trưng bởi đau bụng và rối loạn nhu động ruột không kèm theo bất kỳ một bất thường nào về giải phẫu, tổn thương viêm, nhiễm trùng hoặc khối u ở đại tràng. Vì vậy, hội chứng ruột kích thích còn có tên gọi khác là bệnh rối loạn chức năng ruột.
Tỷ lệ người mắc hội chứng này càng ngày càng tăng và chi phí cho điều trị tốn kém chỉ sau bệnh cảm lạnh. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường thấy nhất là từ 30 – 40 tuổi. Cũng có thể gặp ở những trẻ em và những người lớn tuổi. Nữ giới mắc bệnh nhiều hơn nam giới theo tỷ lệ từ 2,4 – 3/1. Những phụ nữ ít hoạt động thể lực, trầm cảm, nhân cách yếu thường mắc bệnh nhiều hơn.
Dưới đây là những triệu chứng cơ bản của hội chứng ruột kích thích:
Đau bụng
Vị trí đau : Vị trí đau thường không cố định, lúc đau chỗ này, lúc đau chỗ khác
Tính chất đau rất khác nhau giữa các bệnh nhân: Đau kiểu quặn, kiểu đầy tức, kiểu như trướng hơi, kiểu bỏng rát hay kiểu xoắn vặn. Đôi khi người bệnh có thể sờ thấy những cục u cục nổi lên dọc thành bụng
Hoàn cảnh xuất hiện: Cơn đau thường xuất hiện trong những giờ làm việc, có thể đau ít thoáng qua và do sự bận rộn của công việc nên bệnh nhân thường lãng quên đi những triệu chứng. Cũng có khi đau nhiều hơn tuy không dữ dội nhưng bệnh nhân luôn cảm thấy ảnh hưởng đến hiệu quả công việc. Rất ít khi đau về đêm mà khiến người bệnh phải thức giấc. Cơn đau thường tăng lên sau ăn hoặc có những stress, giảm đau sau khi trung tiện hoặc đại tiện và thường biến mất vào ban đêm.
Thời gian kéo dài của cơn đau cũng rất thất thường: Có khi vài ngày vài giờ hoặc vài phút. Cơn đau tái phát với các tính chất tương đối hằng định giống những cơn đau trước đó. Đặc điểm đau rất đa dạng và không đặc hiệu này làm cho thầy thuốc rất khó định hướng trong chẩn đoán.
Táo bón xen kẽ tiêu chảy
Người bệnh có cảm giác rất khó đi ngoài nên phải cố rặn, đại tiện không hết phân nên luôn có cảm giác muốn đi ngoài, thời gian đại tiện lâu. Phân cứng hoặc lổn nhổn, có chất nhầy bám theo phân. Số lần đại tiện giảm, ≤3 lần/ ngày. Lúc đầu táo bón từng đợt, sau táo bón liên tục hơn và ngày càng kém đáp ứng về các thuốc nhuận tràng.
Táo bón có thể xen kẽ với tiêu chảy, sau một đợt táo bón là ỉa lỏng và ngược lại. Triệu chứng táo bón thường kèm theo cảm giác căng trướng bụng và đầy hơi.Tiêu chảy:
Mật độ phân: Phân không thành khuôn và kém độ kết dính, rất ít khi ỉa chảy nước với khối lượng phân không tăng (thường từ 200 – 300 ml/ ngày). Tính chất của phân khác với những trường hợp giảm hấp thu do những tổn thương ở ruột non hoặc do viêm tụy mạn tính.
Phân thường có nhiều mũi nhày nên trước kia một số tác giả nước ngoài nhầm lẫn gọi là viêm đại tràng tiết nhày. Trong phân không bao giờ có máu trừ khi có bệnh trĩ kèm theo và cũng không bao giờ có hạt mỡ. Nếu tăng nhu động nhiều, trong phân có thể có các sợi thức ăn chưa tiêu hóa hết như sợi rau, quả và các loại ngũ cốc…
Số lần đi ngoài nhiều: Ít nhất 3 lần / ngày, buộc phải đi ngoài ngay sau khi thức dậy vào buổi sáng, có khi cảm giác muốn đi ngoài ngay sau khi ăn, hoặc đi ngoài xong lại muốn đi ngay vì cảm giác đi chưa hết phân
Các triệu chứng khác
– Sôi bụng : Do khí trong các quai ruột có xu hướng đi từ dưới lên trên tạo ra các cơn sôi bụng và ợ hơi.
– Bụng trướng hơi : Bệnh nhân luôn có cảm giác nhiều hơi trong bụng, bụng ậm ạch khó chịu.
– Chán ăn do cảm giác đầy bụng hoặc đau . Sau khi những khó chịu ở bụng mất, người bệnh trở lại ăn bình thường nên ít khi sụt cân vì chán ăn.
– Lo lắng, căng thẳng tâm lý, mất ngủ khiến các triệu chứng tăng nặng
– Người bệnh có thể gặp một số triệu chứng ngoài tiêu hóa như hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh, khó thở…
Theo: Trangphuclinhplus.vn
Ý kiến của bạn